Trong quá trình phiên – biên dịch (gọi chung là dịch thuật), người dịch có thể sử dụng những phương pháp khác nhau cho phù hợp bối cảnh. Trong bài viết hôm nay, Dịch thuật Asean sẽ giới thiệu với các bạn các phương pháp dịch thuật tiếng Anh phổ biến nhất hiện nay để chúng ta cùng hiểu hơn về công việc này.
Dịch thuật là gì?
Dịch thuật được hiểu một cách cơ bản là quá trình biến đổi (chuyển ngữ) của một ngôn ngữ gốc sang một ngôn ngữ khác nào đó, nhằm giúp cho người đọc, xem hoặc nghe ngôn ngữ gốc có thể hiểu được một cách chính xác nhất những gì mà người nói, văn bản gốc đang thể hiện.
Dịch thuật nói chung bao gồm phiên dịch (dịch thoại, lời nói) và biên dịch (giấy tờ, văn bản, hồ sơ, sách, truyện…). Người thực hiện chuyển ngữ được gọi là phiên dịch viên và biên dịch viên, hoặc gọi chung là “dịch thuật viên”.
Dịch thuật tiếng Anh có nhiều phương pháp khác nhau
Dịch thuật có nhiều yêu cầu khác nhau, nhưng cơ bản và bắt buộc nhất, đó là sự chính xác tuyệt đối về mặt nội dung và ý nghĩa của bản dịch so với bản gốc.
Xem thêm:
Dịch thuật hợp đồng tiếng anh chính xác, uy tín, chất lượng nhất hiện nay
Top 8 website dịch tiếng Anh chuẩn nhất hiện nay
Các phương pháp dịch thuật tiếng Anh phổ biến
Dịch thuật có nhiều phương pháp và cách thức nhau. Nắm được những cách này, dịch thuật viên có thể hoàn thành công việc của mình nhanh hơn mà vẫn đảm bảo tính chính xác, không làm sai lệch nội dung của bản dịch so với bản gốc.
Phương pháp dịch chuyển đổi từ loại (Transposition technique)
Đây là một trong các phương pháp dịch thuật tiếng Anh phổ biến nhất và được sử dụng trong nhiều trường hợp. Phương pháp này có thể hiểu là cách người dịch thuật sử dụng một hoặc nhiều từ đồng nghĩa khác để diễn giải ý của từ gốc.
Ví dụ:
- Dead/Gone = Chết, mất, khuất, qua đời
Phương pháp dịch tương đương (Equivalence technique)
Đây là phương pháp dịch thuật tiếng Anh cũng khá phổ biến và có thể bắt gặp ở nhiều bản dịch khác nhau.
Áp dụng các phương pháp dịch thuật giúp bản dịch hay hơn
Người dịch sẽ hiểu câu, từ, văn bản gốc ý của mình và tìm các câu, từ, văn bản khác có ý nghĩa tương đương để giải thích. Trường hợp này chủ yếu ở các bản dịch có liên quan tới thành ngữ, tục ngữ, các câu châm ngôn…
Ví dụ:
- Rain cat and dog = Mưa như trút nước, Mưa thối đất thối cát
- Better safe than sorry: Cẩn thận là trên hết, Cẩn tắc vô áy náy, Cẩn tắc vô ưu
Phương pháp dịch biến điệu (Modulation technique)
Một trong các phương pháp dịch thuật tiếng Anh yêu cầu người dịch phải có vốn từ rộng và cách sử dụng từ linh hoạt, cũng là cách dịch có độ khó khá cao, dịch biến điệu.
Bởi với những văn bản, đoạn thoại dài và thô ý, cứng, người dịch sẽ buộc phải tìm những hình thức biến đổi cho câu văn uyển chuyển, mượt mà hơn, hay còn gọi là biến đổi giọng điệu (gọi là biến điệu) để người khác dễ nghe, dễ hiểu ý tứ của bản gốc hơn.
Dịch biến điệu là một trong 7 phương thức dịch thuật tiếng Anh được sử dụng nhiều. Sẽ có những trường hợp nếu dịch xác theo nghĩa từng chữ thì câu văn sẽ khá gượng ép và khó hiểu. Đó là lúc nên áp dụng hình thức dịch biến điệu. Dịch biến điệu có nghĩa là thay đổi thông điệp do có quan điểm khác bản gốc, tức là cùng một thông điệp đó nhưng nếu dịch theo sát bản gốc, người đọc sẽ không hiểu hoặc khó hiểu, do đó cần phải dịch biến điệu.
Ví dụ:
- It is not difficult to show = Dễ thấy, Rất rõ ràng là, Không khó để thấy rằng…
Mỗi phương pháp dịch thuật tiếng Anh có những cách áp dụng khác nhau
Xem ngay:
Dịch tiếng anh online được ưa chuộng nhất hiện nay
Dịch thuật Asean: Đơn vị Dịch tiếng Nhật sang tiếng Anh chất lượng NHẤT
Phương pháp dịch vay mượn (Borrowing technique)
Đây là phương pháp dịch được sử dụng khá nhiều trong các tài liệu khoa học, kỹ thuật, tài liệu nghiên cứu, chuyên ngành.
Được áp dụng khi người dịch, ngôn ngữ dịch không thể diễn tả đầy đủ, đúng ý nghĩa của từ gốc (hoặc đủ và chính xác, nhưng quá dài, khó nhớ).
Ví dụ:
- Email = Thư điện tử, Email
- Internet = Internet
- WiFi = WiFi
Phương pháp dịch thoát ý (Adaptation technique)
Có thể coi đây là phương pháp dịch thuật tiếng Anh có cấp độ cao hơn so với dịch tương đương. Bởi, với phương pháp này, người dịch chỉ cần hiểu đúng ý nghĩa của câu gốc và tùy ý sử dụng bất cứ cách truyền tải nào họ muốn.
Chính từ nguyên nhân này mà một bản gốc có thể xuất hiện nhiều dị bản khác nhau (ý nghĩa không đổi).
Ví dụ:
- The Scarlet Letter (tên một cuốn tiểu thuyết) = Chữ cái đỏ thẫm, Chữ cái màu đỏ tươi, Bức thư đỏ thẫm, Chữ A màu đỏ
Dịch thoát ý là cách dịch thường có nhiều bản dịch nghĩa khác nhau
Phương pháp dịch sao phỏng tiếng Anh (Calque technique)
Dịch sao phỏng là phương pháp dịch thuật tiếng Anh khá thú vị, được áp dụng trong những trường hợp gần tương tự như dịch vay mượn. Nhưng người dịch thuật sẽ tách rời cấu trúc câu, từ và sử dụng các từ đích với ý nghĩa tương tự từng cấu trúc ấy, ráp lại thành một từ, câu hoàn chỉnh với ý nghĩa không đổi.
Ví dụ:
- Smartphone = Điện thoại thông minh
- Showroom = Phòng trưng bày
- Heavy industry = Công nghiệp nặng
Phương pháp dịch nguyên văn (Literal technique)
Đây là phương pháp dịch thuật tiếng Anh mà người dịch gần như không cần sử dụng tới bất cứ thủ thuật nào, chỉ cần dịch nguyên văn (nguyên bản) toàn bộ văn bản gốc và thay thế bằng các từ của ngôn ngữ đích.
Ví dụ:
- He bought a new car = Anh ấy đã mua một chiếc xe ô tô mới
- She is a singer = Cô ấy là ca sỹ
Tham khảo:
[Giải Đáp] Thời gian dịch thuật công chứng mất bao lâu?
Địa chỉ dịch thuật tiếng Trung sang tiếng Anh nhanh, tiện lợi NHẤT
Trên đây, Dịch thuật Asean vừa giới thiệu với chúng ta các phương pháp dịch thuật tiếng Anh đang được áp dụng nhiều hiện nay. Hy vọng qua đây, các bạn đã hiểu hơn về các kỹ thuật dịch tiếng Anh phổ biến này.
